Podstawą opracowania jest Umowa nr 60/2006/OR/0179, zawarta w dniu 22.06. 2006r. w Poddębicach pomiędzy Gminą Poddębice a Pracownią Projektową BBS DESIGN z siedzibą w Gdyni. Celem opracowania jest przygotowanie koncepcji programowo-przestrzennej dla Zabytkowego Parku Miejskiego oraz Zespołu Pałacowego w Poddębicach, będącej podstawą do wykonania dokumentacji technicznej i przeprowadzenia stopniowo prac adaptacyjnych Parku.

2. Dokumentacja projektowa Zabytkowego Parku Miejskiego w Poddębicach.

Cz. II. Koncepcja programowo-przestrzenna rewaloryzacji Parku z wytycznymi dotyczącymi zagospodarowania otuliny.

[ Łódź, sierpień 2006 r.] Wyk. Towarzystwo Ochrony Krajobrazu w Łodzi; dr inż. GRAŻYNA OJRZYŃSKA

3. Wytyczne konserwatorskie.

Decyzja nr KL.IX.5347/43/88/90 z dnia 31.07.1990r, wpisanie do rejestru zabytków województwa sieradzkiego,pod numerem 366 założenie przestrzenne obejmujące park pałacowy oraz zadrzewienie wokół kościoła ewangelicko-augsburskiego w Poddębicach. Granica ochrony zabytkowego założenia obejmuje działki: 2,3,5/3, 10.

4. Miejsce realizacji projektu.

Gmina Poddębice położona jest w centralnej Polsce, w Województwie Łódzkim. Miasto znajduje się w odległości około 35 km na zachód od Łodzi, z korzystnymi warunkami komunikacyjnymi- bliskość trasy Łódź – Poznań i Łęczyca – Sieradz; bliskość regionu względem autostrady A2 (około 10 km) oraz Lotniska „Lublinek” (około 40 km). Gmina Poddębice zajmuje powierzchnię 22,5 km2, z czego 6 km2 przypada na miasto. Poddębice położone są w otoczeniu kompleksów leśnych, na terenach o udokumentowanych zasobach wód termalnych, posiadających walory energetyczne i lecznicze, stanowiących drugie, co do wielkości złoża wód geotermalnych w Polsce. W kompleksie leśnym na szczególną uwagę zasługuje rezerwat przyrody „Dąbrowa Napoleonów” o wysokich walorach krajobrazowych i przyrodniczych.

Brak zanieczyszczonego środowiska i realizowana idea ekologicznego miasta przemawiają za lokalizacją Krainy bez barier właśnie na tym terenie.

Kultura bez barier – w Poddębicach i Zadzimiu planowane są Centra Pracy Twórczej, w których dzięki prowadzonym kursom rzeźby, malarstwa, grafiki, fotografii, muzyki i innych form twórczej aktywności osoby niepełnosprawne będą mogły zetknąć się z różnymi formami sztuki i kultury.

Charakterystyka stanu istniejącego.

1. Położenie, granice i powierzchnia Parku.

Powierzchnia Parku wynosi ogółem 3,61 ha. Park usytuowany jest w południowej części Poddębic, obejmuje działki geodezyjne o numerach: 2,5/3 i 10, stanowiące własność Miasta i Gminy Poddębice. Północną granicę Parku stanowi ogrodzenie oddzielające Park od gruntów Parafii Ewangelicko-Augsburskiej. Kościół Ewangelicki zajmuje narożną działkę nr 3 przy ul. Mickiewicza, dojście stanowią aleje parkowe oraz nieutwardzona powierzchnia pomiędzy aleją drzew. Wschodnią granicą jest chodnik wzdłuż ulicy Mickiewicza, zachodnią- rzeka Ner, a południową ogrodzenie terenu Liceum Ogólnokształcącego im. M. Konopnickiej. W obrębie Parku występują nieliczne elementy architektury parkowej i wyposażenia ogrodowego.

2. Rzeźba terenu.

Poddębice położone są na pograniczu Kotliny Warszawskiej i Wysoczyzny Łaskiej. Park położony jest na spadającym łagodnie w kierunku rz. Ner zboczu doliny. Najniższa rzędna terenu na brzegu rzeki wynosi 118,3 m n.p.t., najniższa, w części wschodniej Parku przy ul. Mickiewicza, 126,5 m n.p.t. Różnica wysokości wynosi ok.8m.

3. Szata roślinna.

Drzewostan Parku Miejskiego jest niezbyt zróżnicowany gatunkowo. Pospolitymi gatunkami są drzewa: klon zwyczajny, klon jawor, grab zwyczajny, kasztanowiec zwyczajny, topola kanadyjska, sosna zwyczajna, śliwa ałycza, robinia akacjowa, lipa drobnolistna oraz krzewy: bez czarny, lilak.

W drzewostanie występują okazałe wiązy, modrzewie, przy drodze wjazdowej młode nasadzenia z lipy szerokolistnej a przy działce parafii ewangelicko-augsburskiej szpaler lipowo-kasztanowcowy. W pobliżu pojawia się zadrzewienie z sosny zwyczajnej. Istniejący drzewostan parkowy wymaga przeprowadzenia pewnych zabiegów leczniczo-pielęgnacyjnych, zgodnie z wnioskami z dokumentacji inwentaryzacji dendrologicznej i gospodarki drzewostanem parkowym.

Szczegółowy opis szaty roślinnej oraz wytyczne odnośnie niezbędnych prac zawiera dokumentacja : „Inwentaryzacja dendrologiczna i gospodarka drzewostanem parkowym”.

4. Pałac, charakterystyka.

Pałac renesansowy, jest budynkiem piętrowym, murowanym, częściowo podpiwniczonym, z użytkowym poddaszem, wzniesiony został, w 1610-1517. Zbudowany jest na planie w kształcie litery „T” z siedmioboczną, parterową kaplicą dobudowaną w południowo-zachodnim narożniku i wieżą w narożniku południowo-wschodnim. Elewacja frontowa, od południa posiada renesansową, dwukondygnacyjną loggię, zamkniętą górą trójkątnym szczytem. Elewacje boczne od strony południowej akcentowane w narożnikach odpowiednio wieżą i kaplicą, od strony północnej ryzalitami skrzydła północnego. Od strony północnej pałacu znajduje się piętrowa przybudówka z końca XIX wieku.

5. Układ komunikacji zewnętrznej i wejścia do parku.

Główny wjazd do Parku i pałacu prowadzi od ulicy Mickiewicza, drogą dojazdowa poprzez renesansową bramę wjazdową złożoną z trzech wolnostojących łuków. Na osi wjazdu znajduje się łuk główny bramy, po jego bokach znajdują się dwa mniejsze łuki z przejściami dla pieszych. Wejścia piesze prowadzą do Parku z narożnika północno-wschodniego od ul. M. Konopnickiej oraz kilka od strony zachodniej - od alejki wzdłuż rzeki Ner.

Cele projektu

Główne cele projektu to:

Utrzymanie i uwydatnienie naturalnego otoczenia przyrodniczego oraz zespołu budynków,
Propozycje rozwiązań projektowych Pałacu z zespołem Parkowym oraz adaptacji do nowych funkcji z uwzględnieniem dostępności jak największych obszarów dla osób niepełnosprawnych i starszych
Innowacyjność rozwiązań projektowych, mających na celu uwydatnienie wielowymiarowości otoczenia i ukazanie otoczenia w innych niestandardowych wymiarach, uwzględniającej między innymi: zieleń, małą architekturę, komunikację wewnątrz parkową, oświetlenie, ogrodzenie);
Nietypowo zaaranżowane otoczenie stanowi potencjalna atrakcję turystyczną
Miejsce wyjątkowe stanowić będzie atrakcje dla mieszkańców Poddębic
Rekreacja i sztuka traktowana jako środek leczniczy, mający na celu pobudzenie funkcji i utraconej sprawności, w przypadku zmian nieodwracalnych, pobudzenie wyrobienia funkcji zastępczych
Miejsce, które nie będzie podkreślać konkretnego typu niepełnosprawności lecz wyzwalać i tworzyć zachętę do nowych pól eksploracji
Miejsce promujące integracje społeczną, kulturalną, edukacyjną i artystyczną
Stworzenie osobom niepełnosprawnym możliwości do spędzania wolnego czasu, poszukiwania i rozwijania talentów [ art- terapia ]
Pokazanie odbierania świata poprzez extrakt poszczególnych zmysłów
Motywacja do nauki i chęć poznania
Park/ ogród poprzez design form i szatę roślinną pozytywnie oddziaływujący na sensoryczne i fizyczne niepełnosprawności
podkreślenie istniejących walorów krajobrazowych np. przepięknego otoczenia stawów jak i stworzenie nowych przestrzeni krajobrazu, bogaty program przestrzenny uwzględnia walory krajobrazowe terenu w sposób umożliwiający kontemplację otoczenia.
poczucie i utwierdzanie w świadomości, że bez względu na stopień sprawności wszyscy jesteśmy równoprawnymi członkami jednej społeczności.

Idea

Zamierzenie Gminy Poddębice w celu stworzenia Krainy bez barier jest szlachetnym zamiarem integracji społecznej osób niepełnosprawnych, stworzenia im warunków do rozwijania talentów i relaksu. Miejsce w którym osoby niepełnosprawne i starsze będą mogły rozwijać sprawności, poznawać świat i wypoczywać, powinno swoją strukturą dawać właściwą przestrzeń dla rozwijania talentów, inspirację, rehabilitację, ale i możliwości jak najbardziej niezależnego ich funkcjonowania, w którym pobyt jest radością i wypoczynkiem.

Dla wielu osób niepełnosprawnych dostęp i bliskość przyrody jest tak samo ważny, jak dostęp bo budynków. Orientacja w przestrzeni środowiska naturalnego umożliwiona jest poprzez odbiór sygnałów, informacji i elementów charakterystycznych.

Jest to zbiór zasad i wytycznych daleko wykraczający poza rozwiązania wynikające z zasad ergonomii. W celu znalezienia najlepszych rozwiązań, należy określić parametry przestrzenne, logiki i porządku nawigacji w przestrzeni. Większość użytkowników otrzymuje informacje i kontaktuje się ze środowiskiem za pomocą podstawowych zmysłów, jak: słuch, dźwięk, zapach, dotyk i smak, toteż bardzo ważne jest określenie lokalizacji oraz rodzaju sygnału.

System informacji o środowisku w większości przypadków polega na informacji wizualnej i dźwiękowej. Około 70-74 proc. informacji płynących z otoczenia dociera do nas za pomocą kontaktu wzrokowego, tylko 10-15 proc. za pomocą słuchu - toteż uzyskanie odpowiedniej informacji przez użytkowników z różną percepcją postrzegania środowiska wymaga określenia zasad projektowych w taki sposób, aby dotrzeć do możliwie jak największej grupy odbiorców. Systemy te są niestety bezużyteczne dla osób ze sprzężonymi dysfunkcjami - alternatywą są zatem elementy architektury odbierane za pomocą dotyku np. zróżnicowana fakturowo powierzchnia chodnika jest bardzo czytelną informacją dla osoby niewidomej, informuje o przeszkodach czy też przejściach.

Systemy ułatwiające orientację w przestrzeni takie jak mapy terenu, plany miasta, plany kondygnacji budynków są zazwyczaj przedstawiane w formie graficznej. Stanowią główny punkt naprowadzający, pomagają w odnalezieniu konkretnego miejsca, odszukaniu miejsca przeznaczenia i określeniu najkrótszej drogi do celu. Możliwość odczytu informacji powinna być zapewniona przez: wzrok, dotyk [ pismo Braille’a ], dźwięk [ audio ]. Lokalizacja tych informacji powinna się znajdować w strategicznych miejscach miasta, terenu lub budynku.

Systemy informacji wizualnej przedstawiane w formie symboli, znaków graficznych, piktogramów i ikon są informacją czytelną dla większości użytkowników. Informacja wizualna pojawia się wszędzie tam, gdzie mamy do czynienia z działalnością człowieka, wizualne systemy informacji pojawiają się wszędzie, na drogach, w budynkach użyteczności publicznej, wnętrzach czy publicznych terminalach. To potężne narzędzie przekazu informacji. Poprzez zastosowanie piktogramów możemy uzyskać prosty i czytelny w odbiorze system nawigacji np. wskazanie wyjść ewakuacyjnych czy dotarcie [ ukierunkowanie ] do konkretnego celu.

Systemy informacji dźwiękowej stosowane są często jako dodatkowe lub wspomagające. Zalecane jako dublowane sygnały wspomagające orientację w dużych przestrzeniach jak np. lotniska, dworce, centra handlowe, gdzie możliwości ogarnięcia przestrzeni wzrokiem są znacznie utrudnione. Stosowane często w urządzeniach wspomagających i elementach małej architektury [ przewodniki-odtwarzacze audio, sygnały dźwiękowe na przejściach dla pieszych, terminale publiczne] . Jako nieliczny z systemów ma duże pole zasięgu - stopień słyszalności zależy od natężenia dźwięku, co wykorzystywane jest we wszelkiego typu instalacjach i systemach alarmowych.

Systemy informacji dotykowej w odczytywaniu informacji płynących z otoczenia to przede wszystkim inna struktura nawierzchni lub przedmiotu. Poprzez wszelkiego typu zabiegi [ np. zmiana rodzaju nawierzchni, koloru i struktury materiału ] można przekazać bardzo czytelną informację dotyczącą odszukania kierunku, zakazu lub ostrzeżenia o niebezpieczeństwie. Dzięki uniwersalności odbioru, ta forma przekazu jest łatwa w odbiorze dla bardzo dużej grupy użytkowników bez względu na ich stopień niepełnosprawności, różnice społeczne czy etniczne.

Systemy informacji przy użyciu nowoczesnych technologii mogą być stosowane jako wspomagające lub zamiennie, zwłaszcza w środowiskach, w których nie jest możliwe zastosowanie innych form przekazu informacji. Technologia ta oparta jest na zastosowaniu interaktywnych elektronicznych urządzeń nadawczo-odbiorczych dających praktycznie nieograniczone możliwości w przekazie i odbiorze informacji. Elastyczność oraz rozwój technologii Wireless (Bluetooth), Assistive Technology, pozwala na łatwe dostosowanie praktycznie do każdego urządzenia np. informacja o przejściach dla pieszych, strefy zasięgu Internetu, systemy nawigacyjne i inne.

Stan projektowany. Układ komunikacji wewnętrznej – alejki parkowe.

Koncepcja programowo-przestrzenna zagospodarowania terenu Parku uwzględnia elementy stanu istniejącego przewidziane do adaptacji, te które należy zlikwidować oraz elementy nowoprojektowane w zakresie małej architektury ogrodowej, oświetlenia alej i ścieżek, podświetlenia roślinności, nagłośnienia, wymiany nawierzchni, ogrodzenia Parku etc. Koncepcja zakłada zachowanie podstawowego układu alejek parkowych. Zmodernizowane zostaną alejki wokół kościoła ewangelicko- augsburskiego oraz prowadzące od niego w kierunki pałacu. Do likwidacji przewidziano część alejek ziemnych oraz chodnik wzdłuż drogi wjazdowej, od bramy wjazdowej do pałacu. Głównymi elementami kompozycji parku są ciągi piesze wzdłuż osi widokowych stworzonych poprzez układ głównych wejść, na które nanizany jest centralizujący się układ ścieżek skupionych wokół głównej polany parku, oraz układ naturalistyczny ścieżek spacerowych wzdłuż których rozlokowano elementy małej architektury. Formy zaproponowane w trakcie kształtowania zarówno przestrzeni parku jak i obiektów kubaturowych nawiązują w swojej idei do form naturalistycznych czy organicznych, ale są kształtowane w sposób nowoczesny nawiązujący do motywów malarskich.

Zagospodarowanie terenów istniejącego parku, stwarza szansę na stworzenie wysokiej jakości rekreacyjnych przestrzeni publicznych, w których w formach przestrzennych wyrażona byłaby tożsamość i tradycja miejsca. Proponuje się, by kluczowym przestrzeniom – placom, skwerom, ciągom pieszym - nadać charakter „tematyczny” – symbolicznie przedstawiający w formach zagospodarowania przestrzennego wyróżniki miejsca. Teren opracowania dla zespołu Parkowego, został podzielony na kwartały z odpowiednimi dla nich funkcjami poszczególnych sektorów. Wyróżniamy strefę wzroku, słuchu, dotyku, dźwięku, zapachu, orientacji w przestrzeni, równowagi. W każdej ze stref zaproponowano odpowiednie elementy architektoniczne, nawierzchnie, systemy wspomagania dźwiękowego i inne, mające na celu uwydatnienie danego zmysłu lub pokazanie w jak wielu innych płaszczyznach w przestrzeni można go postrzegać.

Koncepcja zakłada również zwiększenie atrakcyjności strefy nabrzeżnej Neru i poprawę jego funkcjonalności, poprzez wprowadzenie elementów małej architektury, różnorodnego podłoża [płyty betonowe, nawierzchnie drewniane, kamienne, etc. ] ciągów pieszych oraz sztuki plenerowej nawiązującej do wybranych wyróżników kulturowych i walorów Poddębic. Strefa nabrzeżna obecnie nieaktywna, stanie się miejscem nie tylko spacerów czy joggingu, ale również żywą, kreatywną strefą dialogu kulturowego i wyrażenia tożsamości miejsca. Takie wyróżnienie jakościowe i estetyczne strefy nabrzeżnej Neru umożliwi podniesienie jej rangi do atrakcji rozpoznawalnej na rynku polskim i międzynarodowym, bezpośrednio oddziaływującej na ruch turystyczny i wizerunek Poddębic. W nowej formule strefa nabrzeżna Neru będzie również atrakcyjniejsza dla mieszkańców, w tym rodzin z dziećmi, osób starszych i mniej sprawnych ruchowo. Docelowo dla przekazu treści kulturowych, artystycznych i wydarzeń kulturalnych wykorzystać można by w ramach strefy nabrzeżnej instalacje multimedialne dźwiękowe i wizualne. nad rzeką lub w sąsiedztwie; np., głośników, bądź ekranów LCD powiązanych z systemem interaktywnej architektury miejskiej. Ekrany pozwalałyby relacje z ciekawych wydarzeń kulturalnych, sportowych, rozgrywanych w zamkniętej formule lub oddalonej przestrzeni od strefy nabrzeżnej.

Zarówno mieszkaniec Poddębic jak i turysta, będzie miał świetną motywację żeby przejść całą strefę nabrzeżną, łącząc spacer z funkcją poznawczą, „dotknięciem”, doznaniem każdej z mini atrakcji tematycznych. Funkcjonalnie pas pieszy ciągnący się od Parku będzie drogą komunikacji pieszej do pobliskiego parkingu [ obecnie miejskiego targowiska ], który będzie strefą parkingową obsługującą ruch kołowy [transport osobowy, transport zbiorowy ] , oraz stojaki dla rowerów, dla osób wizytujących Park i Pałac.

Ogród Zmysłów

“W kontakcie z naturą wyciszam się I odzyskuje siły, wyostrzają się wszystkie moje zmysły….” - John Burroughs

Ogród zmysłów jest desygnowany do stymulowania i pokazania jak wielowymiarowo mogą występować wszystkie pięć zmysłów [ wzrok, słuch, smak, węch, dotyk ] oraz dodatkowo zmysłów równowagi i orientacji w przestrzeni. Ogrody zmysłów mają udowodnioną skuteczność terapeutyczną, są wymarzonym miejscem do zabawy, relaksu, refleksji, medytacji, kontemplacji i rozmowy. W intensywnym, osobistym kontakcie z naturą odwiedzający mają możliwość postrzegać , inną płaszczyznę komunikacji wzrokiem, dotykiem, słuchem. Dzięki prostym naturalnym elementom pokazujemy, że świat można widzieć z różnej perspektywy, dźwięk można przedstawić i odebrać kolorem, wibracjami, zmysł wzroku wspomóc o formę i strukturę nawierzchni, sygnały taktyczne i akustykę.

Ogród zmysłów pokazuje piękno otaczającego świata, jego bogactwo i nawet w przypadku utraty czy zaburzenia jednego ze , zmysłów, wciąż możemy się tym bogactwem cieszyć i kontemplować, przy okazji poznając i doświadczając wiele innych wrażeń, gdyż Cud Natury wyzwala naturalne poczucie spokoju i odprężenia, dla każdego bez względu na wiek i ograniczenia. Filarem koncepcji jest szereg tematycznych „przystanków”, w formie symbolicznej i interaktywnej eksponujących wybrane zmysły. Każdy z kwartałów, będzie posiadał infrastrukturę w postaci specjalnie zaprojektowanych miejsc do siedzenia, zabawy, edukacji, symbolicznie nawiązujących do „tematu” przystanku, a tzw. niewerbalny przekaz architektury stanowiący źródło istotnych informacji o miejscu i terenie. Poddębicki Park to „Przystanek Natura”, gdzie ścieżki edukacyjno – przyrodnicze, przeplatają się z najnowszymi systemami techniki, które w sposób jak najmniej inwazyjny, będą wspomagać i uprzyjemniać pobyt i poruszanie się po terenie Parku .

Orientacja w terenie- Labirynt

Początkiem wszystkiego było przełamanie wszystkich reguł, moje serce śpiewa: znalazłem drogę” - Violet Hay

Orientacja to umiejętność określenia swojego położenia względem elementów otaczających. Organy percepcyjne określane jako mechanoreceptory obejmują m.in. elementy mózgu, ucha, oka, współuczestniczą w powstawaniu pamięci kinestetycznej stanowiącej zapis powtarzanych czynności i odruchów utrwalonych w tzw. napięciu mięśniowym czy odruchach nerwowych. Zmysł kinestetyczny odpowiedzialny jest za poczucie równowagi i związane z tym przetwarzanie informacji płynących z otoczenia takich jak pochyłość, łuk i promień skrętu czy stopień wznoszenia. W orientacji przestrzennej rola wzroku jest dominująca ze względu na ilość dostarczanych bodźców, wrażeń informujących o skali i rozmiarze przestrzeni oraz funkcji i elementów, które tę przestrzeń tworzą. Ale nie można pominąć dodatkowych bodzców takich jak zapach czy struktura nawierzchni.

Tunele zapachowe, ścieżki labiryntów, odnajdywanie znaczeń i symboli poprzez elementy małej architektury, kamienne rzeźby, dla jednych mogą być zabawą, innych pomocą w rozwiązywaniu problemów, innych doskonałą formą skłaniającą do refleksji „…myśl i działaj…”

Wzrok

“Dusza potrafi mówić oczami,- autor nieznany

Wzrok jest najbardziej dominującym I wyróżnianym zmysłem w przyrodzie. Utrata wzroku powoduje rozległe ograniczenia w różnych dziedzinach życia, w przypadku nałożenia się dodatkowych niepełnosprawności, ograniczenia te powodują, że bez pomocy osoby niewidome nie mogą w pełni wykorzystać pozostałych możliwości. Niewidomi nie mogą uczyć się np. przez naśladownictwo, dlatego też jedną z metod poznawania otoczenia jest dotykowe poznawanie różnych przedmiotów. Przy stworzeniu optymalnych warunków tzw. „wyobrażeń zastępczych” [ np. światło, dźwięk, faktura nawierzchni ] ograniczenia wynikające z dysfunkcji wzroku można znacznie zminimalizować. Wzrok daje informację taką jak obraz, wielkość, barwa, ruch, następstwo - co w konsekwencji powoduje przetworzenie zebranych informacji na określone reakcje u każdego człowieka. Dla osób niedowidzących lub słąbowidzących- zastosowanie kontrastów kolorystycznych lub wielkość i kształty mogą być bardzo pomocne przy korzystaniu z otaczającego środowiska i identyfikacji miejsca,

Ogród zmysłów oferuje paletę przebogatej różnokolorowej roślinności, o każdej porze roku. Walory estetyczne, kontrastowanie pewnych obszarów, form, oświetlenie punktowe lub podświetlanie obiektów i przedmiotów, daje efekt terapii kolorem, o tyle cenniejszej, że odbywa się ona w naturalnym środowisku.

Dotyk

“ Skóra nie wie nic, ale czuje wszystko.” -- Montagu Don

Dla osób niewidomych, niedowidzących, dotyk i słuch są kluczowymi zmysłami informującymi ich o najbliższym otoczeniu. Wyobrażenia zastępcze w przypadku dotyku, takie jak struktura nawierzchni, jej gęstość, temperatura, dźwięk jaki wydaje jest niezwykle ważną informacją. Oprócz dotyku, przez skórę odczuwamy także: ucisk, zmiany temperatury (zimno i ciepło), ból oraz wibrację. Zamiast potocznego określenia "zmysł dotyku" powinno się więc używać pojęcia "zmysły skórne".

Różnice w teksturze roślin, korze drzew, kwiatów, dostarczają niezwykłych emocji w przypadku, gdy kierujemy się tylko dotykiem. Różnica temperatur pomiędzy roślinnością a elementami takimi jak kamienne rzeżby, beton, stanowić może zarówno element zabawowy, edukacyjny jak i element estetyczny wizualnie. Elementy takie jak dotykowe płytki czy mur sensualny ukazują jak bogaty, inny jest świat odbierany zmysłem „czucia”.

Słuch

“Muzyka jest zawsze pomiędzy drzewami, ale nasze serca muszą być wyciszone, żeby ją usłyszeć " -- Minnie Aumonier

Otaczające nas dźwięki stanowią precyzyjną informację płynącą z otoczenia zwłaszcza w przypadkach braku kontaktu wzrokowego. Informują one o lokalizacji, stanowią źródło informacji, także o zagrożeniach. System słuchowy człowieka pozwala na odbiór sygnałów od ok. 20 do 20 000 Hz, dzięki temu doznajemy wielu wrażeń dźwiękowych informujących o otaczającej nas przestrzeni. W związku z brakiem słuchu mogą wystąpić trudności w przyswajaniu pojęć i myśleniu abstrakcyjnym – a co się z tym wiąże – zubożenie sfery poznawczej otoczenia. Percepcja osób niesłyszących nastawiona jest na odbiór informacji z otoczenia płynących w głównej mierze ze znaków i symboli. Wspomaganiem dla odbioru bodźców ze środowiska mogą być wrażenia wibracyjne wywołane mechanicznie lub przez zjawiska akustyczne np. telefony komórkowe z opcją odczytania informacji tekstowych.

Symfonia otaczających nas dźwięków jest tak różnorodna I bogata, że w niektórych momentach .. niesłyszalna. Pokazanie dźwięku, kojarzonego z kolorem, wibracjami, daje niesamowite odczucie w postrzeganiu tego zmysłu innymi elementami ciała niż tylko uchem. Elementy małej architektury dzbany „głośnik-membrana”; ławka „pięciolinia”, „gniazda dzwięku” czy aleja „klawiatura fortepianu”, interaktywne urządzenia typu rzeźby wyposażone w głośniki i ekrany LCD, pełnić będą funkcję edukacyjnji i element zabawy.

Węch

"Perfumy są uczuciami kwiatów." -- Heinrich Heine

Zmysł zapachu może być wykorzystywany jako system wspomagający nawigację- orientację w terenie lub być silnie oddziałującym bodźcem aromaterapii. Zmysł powonienia oprócz swoich typowych zadań dostarcza, także informacji, które z pozoru nie maja związku z powonieniem, to o informacje "socjalne", pozwalające łatwiej definiować "przyjaciela" i "wroga". Kora węchowa jest filogenetycznie bardzo stara. Zmysł powonienia ma także wpływ na stan uczuciowy człowieka oraz na funkcjonowanie jego pamięci.

„Zapachowe siedziska” w których odwiedzający będzie mógł zatopić się w naturalnym zapachu Lawendy czy Rumianu, tunele zapachu, którymi można będzie spacerować otoczonym zapachami Jaśminu czy Lilaka.

Smak

"Wszelkie życie jest waśnią o gusty i smaki” – F. Nietsche

Słony, słodki, gorzki, kwaśny - człowiek rozróżnia cztery podstawowe smaki. Umożliwiają to kubki smakowe, które są rozmieszczone głównie na języku. Subiektywne doznanie, które określamy smakiem, jest w istocie połączeniem smaku i zapachu, bez zapachu smak… traci smak.

“Dom Smaku”, w którym znajdować się będą “degustatornia”, kawiarnia i sklep, w których można będzie skosztować I zaopatrzyć się w lokalne przetwory, ekologiczne owoce I warzywa.

Równowaga

"Leczenie jest przywracaniem do równowagi zaburzonych żywiołów.. w żywym, ludzkim ciele” – Leonardo da Vinci

Zmysł równowagi, dzięki któremu organizm może określić swoją pozycję w przestrzeni. Sprawne poruszanie się człowieka może być zapewnione tylko wówczas, gdy dobrze funkcjonuje jego zmysł równowagi. W czasie ruchu ciała, szczególnie zaś - obrotu głowy - endolimfa, wypełniająca kanały, wskutek własnej bezwładności, "spóźnia się" w stosunku do ścian kanałów i wytwarza "wodny" prąd, który porusza rzęski komórek receptorowych.

Rozwiązania architektoniczne i funkcjonalne

Ciągi pieszo-jezdne

Teren opracowania został podzielony przez główne osie kompozycyjne – istniejące i projektowane, które wyznaczają nam główne ciągi komunikacji pieszej w parku. Większość opracowania stanowią ciągi piesze, które poprzez zróżnicowanie materiału nawierzchni stanowią kolejny element oddziałujący na zmysły dotyku i wzroku. Materiałem przewodnim ze względu na swoja trwałość jest kamień oraz kostka betonowa o zróżnicowanej barwie i fakturze.

TYPY NAWIERZNI CIĄGÓW PIESZYCH:

- 200 m ścieżek szerokości 3m wykończonych nieregularnie ciosanymi, łupanymi płytami granitowymi, między którymi występuję przestrzenie zielone obsadzone trawą odporną na deptanie

- 300m ścieżek szerokości 3m wykończonych granitowym i dolomitowym żwirem o frakcji 20mm. W obrębie ścieżki przewidziany jest pas szerokości 1,2 m wyłożony betonową kostką brukową, przeznaczony do swobodnego ruchu osób na wózkach inwalidzkich

- 150 m ścieżek szerokości 3m wykończonych nawierzchnią bazaltową w formie otoczaków . W obrębie ścieżki przewidziany jest pas szerokości 1,2 m wyłożony betonową kostką brukową, przeznaczony do swobodnego ruchu osób na wózkach inwalidzkich.

NAWIERZNIA SENSUALNA

Ścieżka podzielona na 30- metrowe odcinki, zróżnicowane pod względem materiałów:

- 30 metrów nawierzchni ziemnej (mieszanka 30% gliny oraz 70% piasku)

- 30 metrów nawierzchni z desek dębowych

- 30 metrów nawierzchni z bazaltowych otoczaków

- 30 metrów nawierzchni z granitowego żwiru

- 30 metrów nawierzchni wyłożonej matą, zrobiona z powiązanych gałęzi i wikliny

CIĄGI JEZDNE

Trasy przeznaczone dla ruchu samochodów obejmują główną drogę dojazdową do zespołu parkowo-pałacowego (pas ruchu szerokości około 7, długości 250 – 300 m) , oraz komunikację wokół Pałacu i nowo projektowanego Domu Smaków (pas ruchu szerokości około 5m, łącznej długości 250m) . Wokół Pałacu planuje się umożliwienie lekkiego ruchu kołowego, obwodnicowego, w parku w celu obsługi techniczno-ogrodniczej, dostępy transportu zbiorowego oraz dostępu karetki. Ruch ten realizowany będzie po istniejących drogach po przebudowie oraz wprowadzeniu opasek pobocza (jako neutralnego obrzeża dróg parkowych) z otoczaków przerośniętych trawą lub trawnika zbrojonego. Projekt przewiduje wykończenie nawierzchni ciągów jezdnych granitowymi płytami kamiennymi, lub bardziej przystępna cenowo kostką betonową.

MIEJSCA PARKINGOWE:

Główny zespół miejsc parkingowych zaplanowano na obszarze obecnego targowiska miejskiego, zespół miejsc parkingowych w którym miejsca dla niepełnosprawnych przeplatają się z miejscami klasycznymi, przy czym miejsca parkowania osób niepełnosprawnych posiadają nawierzchnię utwardzoną, wykończoną kostka brukową zaś mniejsze miejsca dla pełnosprawnych są zaprojektowane jako częściowo trawiaste poprzez wykorzystanie perforowanych płyt betonowych obsadzonych odporna na deptanie trawą. Przewidziano także dodatkowe miejsca parkingowe na terenie ośrodka, wzdłuż zaprojektowanych tam dróg.

Oświetlenie

W parku wprowadzono oświetlenie w trzech formach:

OŚWIETLENIE NISKIE

Stosowane jako oświetlenie stref pieszych, trawników, niskich krzewów na poziomie człowieka. Często pełnią funkcję dekoracyjnego akcentu.

- lampy zewnętrzne w formie świetlnych słupków wysokości 90-120 cm (projekt na zamówienie) – pojawiają się jako oświetlenie stref pieszych przy ciągach komunikacyjnych

- kule świetlne – około 30 sztuk lamp zewnętrznych w formie świecących kul o zróżnicowanych średnicach (0d 100 do 20 cm). Kule pojawiają się jako abstrakcyjny element kompozycyjny w otwartej przestrzeni, zstępując rolę roślin, które o zmroku nie są tak atrakcyjne jak za dnia.

- Oświetlenie pływające – unoszące się swobodnie na powierzchni zbiornika wodnego kule świecące różnymi kolorami, powodują grę refleksów świetlnych i odbić, tworząc za każdym razem niepowtarzalną kompozycję na tle lustra wody.

OŚWIETLENIE ZINTEGROWANE Z ARCHITEKTURĄ

Oświetlenie wbudowane w mur i inne elementy małej architektury. Głównie jako oświetlenie strefowe przy gruncie. Reflektory halogenowe nakierowane służące ekspozycji małej architektury.

- Podświetlanie z dołu. Umieszczane w ziemi lub wbudowane w postument reflektory halogenowe eksponujące obiekt poprzez podkreślenie jego dolnych partii.

- Wall Wasching – technologia gęstego rozmieszczania oświetlenia w celu uzyskania jednolicie oświetlonej powierzchni. Metoda stosowana do eksponowania obiektów o zróżnicowanej barwie i strukturze. W projekcie wykorzystana zostanie do oświetlenia muru sensualnego, ciągnącego się na długości około 250m.

- Grazing – technika polegająca na oświetlaniu przedmiotów po ostrym kątem. Pozwala wydobyć głęboki cienie przedmiotu, dzięki czemu dobrze oddaje faktury. W projekcie zastosowana między innymi do oświetlenia siedzisk strukturalnych – rzeźbiarskich, abstrakcyjnych form z pogranicza rzeźby i elementu siedziska, odznaczających się zróżnicowana strukturą. Przy zastosowaniu metody grazing obiekty są oświetlane fragmentaryczne, co dodatkowo powodować może ciekawe zabiegi scenograficzne.

- Oświetlenie punktowe – efekt świetlistej wody. Aranżacja oświetlenia wodotrysków i kaskad wodnych. Zastosowana przy oświetleniu projektowanej kurtyny wodnej (elementu sztucznego wodospadu), która odpowiednio wyeksponowana po zmroku stanie się kurtyną świetlną oraz do oświetlenia elementów pojedynczych fontann.

ORGANICZNE LATARNIE

-podświetlenie drzew, wysokich krzewów, żywopłotów oraz innych charakterystycznych form zagospodarowania (pomniki, obeliski, płyta szklana i grota, kaskada wodna i inne); oświetlenie to będzie rozmieszczone dość gęsto, aby pełnić funkcję iluminacji strefy ponad człowiekiem, zastępując tradycyjne latarnie parkowe celowo nie użyte w projekcie.

-oświetlenie baśniowe- otoczenie pnia oraz konarów drzew siatką diod. Tego rodzaju oświetlenie wizualnie działa jak powłoka, złożona z drobnych, świetlnych punktów, podkreślając nie tradycyjne koronę drzewa, lecz jego rdzeń. W projekcie przewidziane jest oświetlenie tą metodą 20-30 drzew

-wewnętrzna iluminacja – umieszczenie źródła światła wewnątrz oświetlanego obiektu (np. korony drzewa, klombu), dzięki czemu roślina przejmuje funkcję latarni, oświetlającej ciągi komunikacyjne. W projekcie pojawia się między innymi na przykładzie Alei Piennych Bukszpanów, gdzie ścieżka długości ok. 100 m oświetlona jest zasadzonymi przy drodze, oświetlonymi od wewnątrz kulami piennych bukszpanów .

Mała architektura

GNIAZDA MUZYCZNE

- 5 – 8 wiszących siedzisk w formie pustej w śroku, wiklinowej kuli o średnicy 1,7 -2 m. Każda kula wuposażona jest w otwór zapewniający swobodny dostęp do wnętrza. Ze względu na przewidzaną funkcję siedziska kule muszą być przystosowane do utrzymania ciężaru człowieka, czyli do przeniesienia obciążeń do 100 kg. Wiklinowe kule będą zawiszone na gałęziach drzew niedaleko ciągu pieszego.

Dodatkowo każda z kul posiada indywidualny odtwarzacz dźwięku oraz zestaw mini głośników wbudowanych w wiklinowe ściany. Odtwarzcze dźwięku reagują na cieżar i uruchamiają się w momencie, gdy w wiklinowym kokonie zasiada człowiek. Projekt przewiduje, że z każdej kuli przyporządkowny jest inny rodzaj dźwięku.

ECHO STUDNIE

-5-8 glinianych donic wysokoci około 1,2 m, usytuowanych wzdłuż drogi komunikacji pieszej. Donice wyposażone są w zestawy nagłaśniające, które w różnym stopniu potęgują lub pochłaniają dżwięk. Dzięlki zastowaniu takiej technologii każda z donic w różny sposób przetwarza głos osoby pochylonej nad donicą, powodując wrażenie echa.

PARAWANY AKUSTYCZNE

Dwie ścieżki piesze długości około 20-30 m. Każda ścieżka z boku ograniczona jest rodzajem parawanu, złożonego z nanizanych na sznurki, lub żyłkę elementów. W jedenej z alei elementami zawieszonymi będą kamienie, natomiast w drugiej pędy bamnbusowe.

ŚIANA WODNA

Element symulujący szucznie utworzony wodospad. Ciągnąca się na długości 20-30 m perforowana rura zawieszona na wysokości ok. 3m nad ziemią. Rura pełni rolę dystrybutora, z którego na całej długości wydostaje się, krążąca w zamkniętym obiegu woda.

WIZUALNE DŹWIĘKI

System 5 -7 interaktywnych, kamiennych płytek o wymiarach 0,5 X 1m stanowiących element nawierzni. Płyki zapoatrzone są w mechanizm analogiczny do klawiszy fortepianu. Pod wpływem ciężru płytka delikatnie zapada się a spod jej powierzchni wydobywa się dźwięk. Każdej z płytek odpowiada kolumna wykonan z transoparentanego tworzywa, lub szkła.

Po wciśnięciu płytki uruchamia się mechanizm, powodujący pojawianie się wewnątrz szklanej kolumny świetlnego strumienia, którego wysokość i kolor zależy od rodzaju, wydawanego przez płytkę dźwięku.

SIEDZISKA STRUKTURALNE

Około 10 form z pogranicza rzeźby i siedziska. Różniące się między sobą kształtem, strukturą i materiałem elementy o wysokości ok. 40 cm i powierzchni 1,5 metra kwadratowego wykonane na zamówienie. Mogą być zrobione z kamienia, tworzywa sztucznego, betonu, drewna, lub zaimpregnowanej wikliny.

MUR SENSUALNY

Ciągnący się na długość ok. 250 m mur wysokości 2,5, zróżnicowany pod względem materiałów wykończeniowych, decydujących o strukturze i barwie. W obrębi muru przewidziane są odcinki zawierające:

-strumień wody, spływający po powierzchni muru (łączna długość 20m)

-okładzinę z kamieni o zróżnicowanych kształtach rozmiarach (łączna długość 40 m)

-elementy struktury drewnianej, lub wiklinowej (łączna długość 30 m)

-elementy struktury wykonanej z betonu (łączna długość 30 m)

-obszar strefy różnicowania temperatur materiału (kompozycja z plexi, drewna i kamienia) (łączna długość 50 m)

-tkankę zbudowaną ruchomych kamieni, które pod wpływem nacisku ulegają przesunięciu względem lica muru (łączna długość 40 m)

POIDEŁKA SMAKOWE

-10-15 głazów kamiennych wysokości ok. 1,1 m, wyposażonych w rurkę, z której tryska pitna woda o zróżnicowanym zabarwieniu smakowym

CHILLOUT SPACE

Zestaw 5 elementów wykonanych z tworzywa sztucznego, o rozbudowanej formie, zapewniającej różne formy wypoczynku. Gabaryty jednego elementu wynoszą wysokość: 40 cm, głębokość 50 cm, długość 15 m. Elementy wykonane sa na zamówienie według indywidualnego projektu.

KOLOROWE FONTANNY

15-20 kamiennych fontann - rzygaczy w formie kamiennych rzeźb antycznych. Każda z rzeź wyposażona jest w czujnik reagujący na bliskość człowieka, lub na ruch. Po zbliżeniu się do obiektu z jego wnętrza tryska kolorowa ciecz, lub bańki mydlane.

TUNELE BARW

4 aleje długości 20 m ograniczone gęsto zasadzonymi roślinami tworzącymi tunel. W projekcie przewidziane są aleje obsadzone: kaktusami, dynią ozdobą, bambusem oraz wierzbą płaczącą

LABIRYNT MONDRIANA

Zajmujący około 20 m2 labirynt, stanowiący kompozycję z bukszpanów przyciętych w formę prostopadłościanów o różnych wymiarach i maksymalnej wysokości 2m.

MEGA KALEJDOSKOP

Forma przeskalowanego kalejdoskopu o średnicy przekroju 1m i długości 1,8m. Obudowa kalejdoskopu wykonana z blachy, w której wnętrzu zawarte są elementy klasycznego kalejdoskopu (barwione szkło oraz lustrzane tafle. Przewiduje się ruchome posadowienie kalejdoskopu na stalowych, lub kamiennych nogach oraz zamontowanie do części frontalnej kalejdoskopu stalowego pochwytu, umożliwiającego swobodne manewrowanie obiektem.

SIEDZISKA ZAPACHOWE

10-15 betonowych ławek, których oparcia stanowią doniczki kwitowe. Wymiary: wysokość siedziska: 41 cm, głębokość 40 cm, długość – 150-200 cm

OGROMA HUŚTAWKA

Przeskalowana, drewniana huśtawka w formie przeciwwagi. Długość ramienia – 3 m.

OGRÓD RÓŻANY

Zajmujący powierzchnię 25 m2 ogród, w którym uprawiane są różne odmiany róż

Kościół Ewangelicki

Z uwagi na lokalizacje budynku na terenie Parku oraz możliwość niezależnego dojścia aleją lipową, zaproponowano odrestaurowanie obiektu i adaptację go na Pałac Ślubów. Dostęp z zewnątrz budynku, poprzez owalnie zaprojektowaną rampę. Wewnątrz przewidziano mini-garderobę dla urzędnika USC; sala Główna poprzedzona jest holem i pomieszczeniami typu szatnia, toaleta. Miejsca siedzące mogą być dowolnie konfigurowane zapewniając „elastyczność” w komponowaniu przestrzenia w przypadku adaptacji do nowych funkcji. Obiekt może być też wykorzystywany jako sala koncertowa, w której mogłyby się odbywać spektakle „Światło i Dźwięk”.

„Dom Smaków” i budynki z infrastrukturą techniczną

Istnieje możliwość zbudowania na działce sąsiadującej z terenem Parku, nowych obiektów w konstrukcji drewnianej, stylem nawiązujących do okolicznych zabudowań tzw. dworków o 2 kondygnacjach. W budynkach znajdowałyby się min. funkcje gastronomiczne, galeria, sale warsztatów twórczych, baza noclegowa. Proponowana powierzchnia jednej kondygnacji ok. 270 m2. Na parterze znajdowałaby się mała gastronomia, sklep z produktami promującymi lokalne produkty i przetwory, „degustatornia i kawiarnia. Na piętrze budynku mogłaby znajdować się sale warsztatów twórczych jak. Np. rzeźbiarskie, malarskie, etc. oraz galeria. Dostępność budynków dla osób niepełnosprawnych byłaby na wszystkich poziomach w komunikacji pionowej i poziomej.

Pałac- Centrum Pracy Twórczej

W opracowaniu wzięto pod uwagę wszelkie dostępne możliwości techniczne i urządzenia wspomagające, aby udostępnić obiekt dla osób niepełnosprawnych, w szczególności poruszających się na wózkach inwalidzkich, przy poszanowaniu wartości historycznej obiektu i jak najmniejszym ingerowaniu w istniejącą tkankę historyczną. Wszystkie poziomy byłyby dostosowane dla osób niepełnosprawnych ruchowo, osób niewidomych i niesłyszących, poprzez zastosowanie urządzeń wspomagających takich jak Wireless, Assistive Technology, piktogramy i sygnały dźwiękowe.

Poziom piwnic

Dostępność zapewniona istniejącym wejściem do piwnicy, poprzez instalację platformy schodowej. W założeniach zachowano istniejące pomieszczenia kotłowni, zaproponowano pomieszczenia kawiarni/ restauracji ok. 70m2 oraz harcówki- 60m2 wraz z małym zapleczem technicznym oraz węzłem kuchennym. Węzły sanitarne należałoby zaadaptować na potrzeby osób niepełnosprawnych. Komunikacja pionowa odbywać się będzie nowoprojektowaną windą wewnętrzną.

Poziom parteru

Wejście główne do budynku należy zaadaptować poprzez instalację podnośnika dźwigowego dla wózków inwalidzkich, natomiast przy wejściu bocznym należy zainstalować podnośnik hydrauliczny. W części XVw. Budynku, znajduje się Izba Pamięci, do której wejście należy zaadaptować poprzez niwelację niewielkiego progu w strefie wejścia. Poziom parteru jest w całości dostępny dla osób niepełnosprawnych. Zaproponowano pomieszczenia Sali baletowej- 38m2, scenę teatralną z widownią– 100m2, garderoby- 28m2, Foyer- 30m2.

Poziom piętra

Komunikacja pionowa zapewniona poprzez zainstalowanie windy lub podnośnika schodowego. Cztery sale o łącznej powierzchni 155m2, które są pomieszczeniami przejściowymi, które mogłyby służyć za sale konferencyjne, wystawowe i inne , byłyby one wyposażone w techniczne środki audiowizualne. W zależności od potrzeb mogą być wykorzystywane do celów szkoleniowych, ekspozycyjnych i innych. Znajdująca się na tym piętrze instalacje techniczne, pozwalają na wydzielenie zaplecza kuchennego, który mógłby obsługiwać sale konferencyjne. Znajdujące się obok pomieszczenie biurowe- 60m2, wyposażone byłoby w całą infrastrukturę techniczną, sieci IT, z możliwością dowolnej aranżacji stanowisk biurowych. Istnieje możliwość wydzielenia apartamentu o pow.20m2 z niezależnym wejściem z holu.

Poziom poddasza

W pomieszczeniach znajdujących się na poddaszu zaproponowano sale warsztatowe, pokoje instruktorów, pomieszczenia magazynowe. Opcjonalnie można wykorzystać przestrzeń poddasza, poprzez podniesienie połaci dachu co dodatkowo zwiększy przestrzeń poddasza.

Elementy wspomagające na wszystkich poziomach budynku

- nawigacja po obiekcie oraz wskazanie dróg ewakuacji powinny być czytelne, a jednocześnie nawiązywać do charakteru obiektu,

- należy zapewnić dostęp do informacji mówiącej o miejscu i drogach poruszania się po obiekcie,

- gdy poruszanie się po obiekcie odbywa się bez przewodnika należy zapewnić czytelny system znaków, map i informacji (np. w formie graficznej, opisowej lub dźwiękowej z opcją wyboru języka),

- wszelkie zabezpieczenia ewentualnych eksponatów (np. barierki utrudniające dostęp) powinny być stabilne i czytelnie odznaczać się od wnętrza np. kontrastowym kolorem,

- wszelkie opisy eksponatów i miejsc powinny znajdować się na takiej wysokości, aby osoba siedząca na wózku inwalidzkim mogła je swobodnie odczytać,

- wszelkie opisy eksponatów i miejsc powinny być w kilku językach,

Elementy roślinności parkowej, [ proponowane ]

Występująca w parku roślinność cechuje się dość znacznym zagęszczeniem oraz układem zaburzającym czytelność kompozycyjną parku. Wprowadzane w parku w ostatnich kilkudziesięciu latach nowe dosadzenia wykazują w wielu przypadkach przypadkowość lokalizacji bez zamysłu całościowej kompozycji parku. Należy dokonać trzebieży selektywnej samosiewu oraz dysharmonicznych nasadzeń gatunków mniej wartościowych.

Nowe dosadzenia krzewów będą miały charakter głównie uzupełnień istniejących już grup w celu uczytelnienia kompozycji parku a także miejscowo jako nowe układy przestrzenne i kolorystyczne wyodrębniające i nadające indywidualny charakter tym miejscom. W doborze gatunkowym proponuje się uwzględnić gatunki rodzime dostosowane do siedliska, przy uwzględnieniu warunków glebowych. We wszystkich wypadkach planuje się różnorodność składu gatunkowego (zarówno gatunki rodzime jak i introdukowane) w celu podkreślenia obecnego charakteru parku jako pewnego rodzaju zbioru ciekawych i nietypowych roślin. Murawy parkowe zostaną wzbogacone o gatunki kwitnące a także miejscowo o gatunki cieniolubne i rośliny okrywowe, a także odporne na użytkowanie.

Proponowane gatunki roślin należy nasadzać tematycznie wg poszczególnych kwartałów parku- „Wzrok”- gatunki o intensywnych kolorach, barwnej korze, -„Słuch”- szeleszczących drobnych liściach, -„Labirynt”- roślinność pnąca dająca się łatwo formować. Dodatkowo przewodnią ideą rabat przed budynkiem dworu jest zachowanie ciągłości kwitnienia od wczesnej wiosny po późnej jesieni przez co rabata zachowuje swoją atrakcyjność przez cały okres wegetacji.

Układ wodny- Rzeka Ner – pogłębienie, renaturalizacja i zabezpieczenie brzegów metoda bioinżynieryjną t.j. kołkowania i umieszczania specjalnych worków z geotkaniny wypełnionych refulatem stosowane w umacnianiu skarp dna przybrzeżnego. Stworzy to odpowiednią warstwę wegetacyjna dla roślinności wodnej i przybrzeżnej hamującej erozje linii brzegowej.

Liściaste - Pnące (wg nazwy łacińskiej)

Bluszcz pospolity - Hedera helix

Bluszcz pospolity 'Goldhearth' - Hedera helix 'Goldhearth'

Cytryniec chiński - Schisandra chinensis

Przywarka japońska - Schizophragma hydrangeoides

Wiciokrzew Brauna 'Dropmore Scarlett' - Lonicera brownii 'Dropmore Scarlett'

Winobluszcz pięciolistkowy 'Engelmanii' - Pathenocissus quinquefolia 'Engelmanii'

Winobluszcz trójklapowy 'Veitchii' - Parthenocissus tricuspidata 'Veitchii'

Winorośl pachnąca - Vitis riparia

Liściaste - O barwnej korze (wg nazwy łacińskiej)

Ambrowiec amerykański - Liquidambar styraciflua

Brzoza pożyteczna 'Doorenbos' - Betula utilis (jacquemontii) 'Doorenbos'

Dereń biały - Cornus alba

Dereń kwiecisty - Cornus florida

Klon pensylwański - Acer pensylvanicum

Klon strzępiastokory (K. cynamonowy) - Acer griseum

Palecznik chiński - Decaisnea fargesii

Złotlin japoński 'Pleniflora' - Kerria japonica 'Pleniflora'

Żarnowiec 'Roter Favorit' - Cytisus 'Roter Favorit'

Liściaste - O barwnych liściach (wg nazwy łacińskiej)

Berberys ottawski 'Auricoma' - Berberis ottawensis Auricoma

Berberys Thunberga 'Red Chief' - Berberis thunbergii 'Red Chief'

Buk pospolity 'Atropunicea' - Fagus silvatica 'Atropunicea'

Buk pospolity 'Purple Fountaine' - Fagus silvatica 'Purple Fountaine'

Bukszpan drobnolistny 'Golden Triumph'® - Buxus microphylla 'Goden Triumph'®

Bukszpan wieczniezielony 'Rotundifolia Aurea' - Buxus sempervirens 'Rotundifolia Aurea'

Czeremcha pospolita 'Colorata' - Prunus padus 'Colorata'

Głogownik Frasera 'Red Robin' - Photinia fraseri 'Red Robin'

Grujecznik japoński - Cercidiphyllum japonicum

Jarząb mączny - Sorbus aria

Jaśminowiec wonny 'Aureus' - Philadelphus coronarius 'Aureus'

Kalina hordowina 'Aureovariegata' - Viburnum lantana 'Aureovariegata'

Kalina koralowa 'Park Harvest' - Viburnum opulus 'Park Harvest'

Kiścień wawrzynowy (Waltera) 'Rainbow' - Leucothoe fontanesiana ( walteri) 'Rainbow'

Klon jawor 'Brillantissimum' - Acer pseudoplatanus 'Brillantissimum'

Klon palmowy 'Bloodgood' - Acer palmatum 'Bloodgood'

Modrzewnica pospolita 'Compacta' - Andromeda polifolia 'Compacta'

Oliwnik wąskolistny - Eleagnus angustifolia

Winobluszcz trójklapowy 'Veitchii' - Parthenocissus tricuspidata 'Veitchii'

Liściaste - O dekoracyjnych owocach (wg nazwy łacińskiej)

Akebia pięciolistkowa - Akebia quinata

Aktinidia ostrolistna 'Jumbo' - Actinidia arguta 'Jumbo'

Aralia japońska - Aralia elata

Bażyna czarna odmiany - Empetrum nigrum

Berberys Thunberga 'Kelleriis' - Berberis thunbergii 'Kelleriis'

Bożodrzew gruczołkowaty - Ailanthus altissima

Buk pospolity 'Dawyck Gold' - Fagus silvatica 'Dawyck Gold'

Cytryniec chiński - Schisandra chinensis

Czeremcha amerykańska - Padus serotina

Dereń kanadyjski - Cornus canadensis

Dereń kousa 'Milky Way' - Cornus kousa 'Milky Way'

Głogownik Frasera 'Red Robin' - Photinia fraseri 'Red Robin'

Głóg pośredni 'Paul's Scarlett' - Crataegus x media 'Paul`s Scarlett'

Golteria rozesłana - Gaultheria procumbens

Grab japoński - Carpinus japonica

Irga rozesłana 'Queen of Carpets' - Cotoneaster procumbens 'Queen of Carpets'

Irga szwedzka 'Coral Beauty' - Cotoneaster suecicus (dammeri) 'Coral Beauty'

Jabłoń purpurowa 'Ola' - Malus purpurea 'Ola'

Jarząb japoński (Koehnego) - Sorbus fruticosa (koehneana)

Jarząb mączny - Sorbus aria

Kalina koralowa 'Compactum' - Viburnum opulus 'Compactum'

Kalina koralowa 'Park Harvest' - Viburnum opulus 'Park Harvest'

Klon zwyczajny 'Globosum' - Acer platanoides 'Globosum'

Leszczyna 'Red Majestic' - Corylus 'Red Majestic'

Pigwowiec pośredni 'Crimson and Gold' - Chaenomeles x superba 'Crimson and Gold'

Suchodrzew chiński 'Moss Green' - Lonicera pileata 'Moss Green'

Sumak octowiec 'Dissecta' - Rhus typhina 'Dissecta'

Surmia bignoniowa 'Aurea' - Catalpa bignonioides 'Aurea'

Surmia pośrednia 'Purpurea' - Catalpa x erubescens 'Purpurea'

Surmia zwyczajna - Catalpa bignonioides

Trzmielina europejska 'Red Cascade' - Euonymus europaeus 'Red Cascade'

Trzmielina oskrzydlona - Euonymus alatus

Wiciokrzew Brauna 'Dropmore Scarlett' - Lonicera brownii 'Dropmore Scarlett'

Liściaste - Okrywowe (wg nazwy łacińskiej)

Barwinek pospolity `Atropurpurea` - Vinca minor `Atropurpurea`

Barwinek pospolity 'Ralph Shugert' - Vinca minor 'Ralph Shugert'

Barwinek większy - Vinca major

Berberys Thunberga 'Atropurpurea' - Berberis thunbergii 'Atropurpurea'

Berberys Thunberga 'Green Carpet' - Berberis thunbergii 'Green Carpet'

Dereń kanadyjski - Cornus canadensis

Golteria rozesłana - Gaultheria procumbens

Irga pozioma 'Variegatus' - Cotoneaster horizontalis (atropurpureus) 'Variegatus'

Irga x 'Ursynów' - Cotoneaster x 'Ursynów'

Liściaste - O zwisających pędach-gałęziach (wg nazwy łacińskiej)

Berberys koreański - Berberis koreana

Berberys ottawski 'Silver Miles' - Berberis ottawensis 'Silver Miles'

Berberys szkarłatny 'Autumn Beauty' - Berberis rubrostilla 'Autumn Beauty'

Dąb błotny - Quercus palustris

Jesion wyniosły 'Pendula' - Fraxinus excelsior 'Pendula'

Karagana ciernista - Caragana spinosa

Karagana syberyjska 'Pendula' - Caragana arborescens 'Pendula'

Kolkwicja chińska 'Pink Cloud' - Kolkwitzia amabilis 'Pink Cloud'

Leszczyna 'Red Majestic' - Corylus 'Red Majestic'

Perełkowiec japoński 'Pendula' - Sophora japonica 'Pendula'

Wiśnia piłkowana 'Kiku-shidare-zakura' - Prunus 'Kiku-shidare-zakura' (P.serrulata)

Liściaste - Zimozielone (wg nazwy łacińskiej)

Aukuba japońska 'Crotonifolia' - Aucuba japonica 'Crotonifolia'

Barwinek pospolity `Atropurpurea` - Vinca minor `Atropurpurea`

Bluszcz pospolity - Hedera helix

Bluszcz pospolity 'Goldhearth' - Hedera helix 'Goldhearth'

Bluszcz pospolity 'Hibernica' - Hedera helix 'Hibernica'

Bluszcz pospolity 'Thorndale' - Hedera helix 'Thorndale'

Bukszpan drobnolistny 'Faulkner' - Buxus microphylla 'Faulkner'

Bukszpan wieczniezielony - Buxus sempervirens

Bukszpan wieczniezielony 'Kraków' - Buxus sempervirens 'Kraków'

Bukszpan wieczniezielony 'Rotundifolia Aurea' - Buxus sempervirens 'Rotundifolia Aurea'

Głogownik Frasera 'Red Robin' - Photinia fraseri 'Red Robin'

Kalina Burkwooda - Viburnum burkwoodii

Kalina Pragense - Viburnum pragense

Kalmia szerokolistna 'Kaleidoskop' - Kalmia latifolia 'Kaleidoskop'

Lawenda francuska 'Papillon' - Lavandula stoechas 'Papillon'

Lawenda wąskolistna 'Dwarf Blue' - Lavandula angustifolia 'Dwarf Blue'

Lawenda wąskolistna 'Munstead' - Lavandula angustifolia 'Munstead'

Mahonia rozłogowa - Mahonia repens

Modrzewnica pospolita 'Blue Ice' - Andromeda polifolia 'Blue Ice'

Ognik szkarłatny 'Kuntayi' - Pyracantha coccinea 'Kuntayi'

Ostrokrzew Meservy 'Blue Angel' - Ilex x meserveae 'Blue Angel'

Pieris japoński 'Debutante' - Pieris japonica 'Debutante'

Liściaste - Żywopłotowe (wg nazwy łacińskiej)

Berberys koreański - Berberis koreana

Berberys ottawski 'Auricoma' - Berberis ottawensis Auricoma

Berberys Thunberga 'Red Chief' - Berberis thunbergii 'Red Chief'

Bukszpan drobnolistny 'Faulkner' - Buxus microphylla 'Faulkner'

Bukszpan wieczniezielony - Buxus sempervirens

Czeremcha amerykańska - Padus serotina

Dereń biały - Cornus alba

Jaśminowiec panieński - Pliladelphus virginalis

Jaśminowiec wonny 'Aureus' - Philadelphus coronarius 'Aureus'

Klon tatarski - Acer tataricum

Lipa drobnolistna - Tilia cordata

Mahonia pospolita - Mahonia aquifolium

Ognik szkarłatny 'Kuntayi' - Pyracantha coccinea 'Kuntayi'

Oliwnik wąskolistny - Eleagnus angustifolia

Ostrokrzew Meservy 'Blue Angel' - Ilex x meserveae 'Blue Angel'

Suchodrzew chiński - Lonicera pileata